Η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας

Οδυσσέας Ελύτης

"Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας. Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε τον χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά-σιγά, να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ. Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία και οι αρετές της γλώσσας του. Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα. Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει κανείς τ' αντικείμενα σ' όλες τους τις λεπτομέρειες αλλά για τη μεταφορική, να κρατά την ουσία τους και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία. Ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη οι γλύπτες της Κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσια-ίσια να ξεπεράσουν την ύλη, το δείχνει καθαρά. Όπως επίσης, ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλλουν το "θείο".

Μια τέτοια, διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική, επέμβαση, μέσα στην πραγματικότητα επεχείρησε πιστεύω ανέκαθεν και κάθε υψηλή ποίηση. Όχι ν' αρκεστεί στο "νυν έχον" αλλά να επεκταθεί στο "δυνατόν γενέσθαι". Κάτι που, είναι η αλήθεια, δεν εκτιμήθηκε πάντοτε. Ίσως γιατί οι ομαδικές νευρώσεις δεν το επέτρεψαν. Ίσως γιατί ο ωφελιμισμός δεν άφησε τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Η ομορφιά και το φως συνέβη να εκληφθούν άκαιρα ή ανώδυνα. Και όμως. Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαιμόνους.

Βέβαια υπάρχει το αίνιγμα. Βέβαια υπάρχει το μυστήριο. Αλλά το μυστήριο δεν είναι μια σκηνοθεσία που επωφελείται από τα παιχνίδια της σκιάς και του σκότους για να μας εντυπωσιάσει απλώς. Είναι αυτό που εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως. Είναι τότε που προσλαμβάνει την αίγλη εκείνη που ελκύει και που την ονομάζουμε ομορφιά. Την ομορφιά που είναι μια οδός -η μόνη ίσως οδός- προς το άγνωστο μέρος του εαυτού μας, προς αυτό που μας υπερβαίνει. Επειδή αυτό είναι στο βάθος η ποίηση: η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει.

Από τα μυριάδες μυστικά σήματα, που μ' αυτά είναι διάσπαρτος ο κόσμος και που αποτελούν άλλες τόσες συλλαβές μιας άγνωστης γλώσσας, να συνθέσεις λέξεις και από τις λέξεις φράσεις που η αποκρυπτογράφησή τους να σε φέρνει πιο κοντά στην βαθύτερη αλήθεια.

Πού λοιπόν βρίσκεται σε έσχατη ανάλυση η αλήθεια; Στην φθορά και στον θάνατο που διαπιστώνουμε κάθε μέρα γύρω μας ή στη ροπή που μας ωθεί να πιστεύουμε ότι αυτός ο κόσμος είναι ακατάλυτος και αιώνιος; Είναι φρόνιμο ν' αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, το ξέρω. Οι κατά καιρούς κοσμολογικές θεωρίες τις χρησιμοποίησαν, ήρθαν σε σύγκρουση, ακμάσανε, πέρασαν. Η ουσία όμως έμεινε, μένει. Και η ποίηση, που εγείρεται στο σημείον όπου ο ορθολογισμός καταθέτει τα όπλα του για να τ' αναλάβει εκείνη και να προχωρήσει μέσα στην απαγορευμένη ζώνη, ελέγχεται να είναι ίσια-ίσια εκείνη που προσβάλλεται λιγότερο από τη φθορά. Διασώζει σε καθαρή μορφή τα μόνιμα, τα βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης όπως τα φύκια μέσα στους βυθούς των θαλασσών.

Να γιατί μας χρειάζεται η διαφάνεια. Για να διακρίνουμε τους κόμπους στο νήμα που μες από τους αιώνες τεντώνεται και μας βοηθεί να σταθούμε όρθιοι πάνω σ' αυτή τη γη.

Από τον Ηράκλειτο έως τον Πλάτωνα και από τον Πλάτωνα έως τον Ιησού διακρίνουμε αυτό το "δέσιμο" που φτάνει κάτω από διάφορες μορφές ως τις ημέρες μας και που μας λέει περίπου το ίδιο: ότι εντός του κόσμου τούτου εμπεριέχεται και με τα στοιχεία του κόσμου τούτου ανασυντίθεται ο άλλος κόσμος, ο "πέραν" η δεύτερη πραγματικότητα η υπερτοποθετημένη επάνω σ' αυτήν όπου παρά φύσιν ζούμε. Είναι μια πραγματικότητα που τη δικαιούμαστε και που από δική μας ανικανότητα δεν αξιωνόμαστε.

Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε εποχές υγιείς το κάλλος ταυτίσθηκε με το αγαθόν και το αγαθόν με τον Ηλιο. Κατά το μέτρο που η συνείδηση καθαίρεται και πληρούται με φως, τα μελανά σημεία υποχωρούν και σβήνουν αφήνοντας κενά που -όπως ακριβώς στους φυσικούς νόμους- τα αντίθετά τους έρχονται να πληρώσουν τη θέση τους.

Κι αυτό, με τέτοιον τρόπο που τελικά το δημιουργημένο αποτέλεσμα να στηρίζεται και στις δύο πλευρές, θέλω να πω στο "εδώ" και στο "επέκεινα". Ο Ηράκλειτος δεν είχε ήδη μιλήσει για μιαν "εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίην"; Εάν είναι ο Απόλλων ή η Αφροδίτη, ο Χριστός ή η Παναγία, που ενσαρκώνουν και προσωποποιούν την ανάγκη να δούμε υλοποιημένο εκείνο που σε ορισμένες στιγμές διαισθανόμαστε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η αναπνοή της αθανασίας που μας επιτρέπουν. Η ποίηση οφείλει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πέραν από συγκεκριμένα δόγματα, να επιτρέπει αυτή την αναπνοή.

Πως να μην αναφερθώ εδώ πέρα στον Φρειδερίκο Χαίλντερλιν, τον μεγάλο ποιητή που με το ίδιο πνεύμα εστράφηκε προς τους Θεούς του Ολύμπου και προς τον Ιησού; Η σταθερότητα που έδωσε σ' ένα είδος οράματος είναι ανεκτίμητη. Και η έκταση που μας αποκάλυψε μεγάλη. Θα έλεγα τρομακτική. Αυτή άλλωστε είναι που τον έκανε, όταν μόλις ακόμη άρχιζε το κακό που σήμερα μας πλήττει, ν' ανακράξει: Wozu Dichter in durftiger Zeit!

Οι καιροί φευ εστάθηκαν ανέκαθεν για τον άνθρωπο durftiger. Αλλά και η ποίηση ανέκαθεν λειτουργούσε. Δύο φαινόμενα προορισμένα να συνοδεύουν την επίγεια μοίρα μας και που το ένα τους αντισταθμίζει το άλλο. Πώς αλλιώς. Αφού και η νύχτα και τ' άστρα εάν μας γίνονται αντιληπτά είναι χάρη στον ήλιο.

Με τη διαφορά ότι ο ήλιος, κατά τη ρήση του αρχαίου σοφού, εάν υπερβεί τα μέτρα καταντά "ύβρις". Χρειάζεται να βρισκόμαστε στη σωστή απόσταση από τον ηθικόν ήλιο, όπως ο πλανήτης μας από τον φυσικόν ήλιο, για να γίνεται η ζωή επιτρεπτή. Μας έφταιγε άλλοτε η αμάθεια. Σήμερα μας φταίει η μεγάλη γνώση. Δεν έρχομαι μ' αυτά που λέω να προστεθώ στην μακρά σειρά των επικριτών του τεχνικού μας πολιτισμού. Μια σοφία παλαιή όσο και η χώρα που μ' εξέθρεψε, μ' εδίδαξε να δέχομαι την εξέλιξη, να χωνεύω την πρόοδο μαζί με όλα της τα παρεπόμενα, όσο δυσάρεστα και αν μπορεί να είναι αυτά.

Τότε όμως η ποίηση; Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατήντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών.

Είναι, το ξέρω, άτοπο ν' αναφέρεται κανείς σε προσωπικές περιπτώσεις. Και ακόμη πιο άτοπο να παινά το σπίτι του. Είναι όμως κάποτε απαραίτητο, στο βαθμό που αυτά βοηθούν να δούμε πιο καθαρά μιαν ορισμένη κατάσταση πραγμάτων. Και είναι σήμερα η περίπτωση. Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μία Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος π.χ. -χωρίς ωστόσο να έχει το αντίκρυσμα που είχαν εκείνοι επάνω στην έκταση της πολιτισμένης τότε ανθρωπότητας. Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση.

Η σφαίρα που σχηματίζει η νέα ελληνική ποίηση έχει, θα μπορούσε να πει κανείς, όπως κάθε σφαίρα δύο πόλους: τον βόρειο και τον νότιο. Στον ένα τοποθετείται ο Διονύσιος Σολωμός που από την άποψη της εκφραστικής επέτυχε -προτού υπάρξει ο Mallarme στα ευρωπαϊκά γράμματα- να χαράξει με άκρα συνέπεια και αυστηρότητα την αντίληψη της καθαρής ποίησης με όλα της τα παρεπόμενα: να υποτάξει το αίσθημα στη διάνοια, να εξευγενίσει την έκφραση και να δραστηριοποιήσει όλες τις δυνατότητες του γλωσσικού οργάνου προς την κατεύθυνση του θαύματος. Στον άλλο πόλο, τοποθετείται ο Κ. Π. Καβάφης, αυτός που παράλληλα με τον T.S. Eliot έφτασε στην άκρα λιτότητα, στη μεγαλύτερη δυνατή εκφραστική ακρίβεια, εξουδετερώνοντας τον πληθωρισμό στη διατύπωση των προσωπικών του βιωμάτων.

Ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους κινήθηκαν οι μεγάλοι μας άλλοι ποιητές, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Κωστής Παλαμάς, ο Αγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Γιώργος Σεφέρης, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο προς το έν ή το άλλο από τα δύο άκρα. Αυτή είναι μια πρόχειρη και όσο γίνεται πιο σχηματική χαρτογράφηση του νεοελληνικού ποιητικού λόγου. Το πρόβλημα για μας που ακολουθήσαμε ήταν να επωμιστούμε τα υψηλά διδάγματα που μας κληροδότησαν και, ο καθένας με τον τρόπο του, να τ' αρμόσουμε πάνω στη σύγχρονη ευαισθησία. Πέραν από τα όρια της τεχνικής, οφείλαμε να φτάσουμε σε μια σύνθεση που από το ένα μέρος ν' αναχωνεύει τα στοιχεία της ελληνικής παράδοσης και από το άλλο να εκφράζει τα κοινωνικά και ψυχολογικά αιτήματα της εποχής μας. Με άλλα λόγια, να φτάσουμε να προβάλλουμε τον τύπο του "Ευρωπαίου-Ελληνα". Δεν μιλώ για επιτυχίες μιλώ για προσπάθειες. Οι κατευθύνσεις είναι που έχουν σημασία για τον μελετητή της λογοτεχνίας.

Πώς όμως ν' αναπτυχθούν οι κατευθύνσεις αυτές ελεύθερα όταν οι συνθήκες της ζωής είναι στις ημέρες μας εξοντωτικές για τον δημιουργό; Και πως να διαμορφωθεί η πνευματική κοινότητα όταν οι φραγμοί των γλωσσών ορθώνονται αξεπέραστοι; Σας γνωρίζουμε και μας γνωρίζετε από το 20 ή έστω το 30% που απομένει ύστερα από την μεταγλώτισση. Ειδικά εμείς όλοι, όσοι κρατάμε από μια συγκεκριμένη παράδοση και αποβλέπουμε στα θαύματα του λόγου, στον σπινθήρα που τινάζουν εκάστοτε δύο λέξεις κατάλληλα τοποθετημένες, παραμένουμε βουβοί, αμετάδοτοι. Πάσχουμε από την έλλειψη μιας κοινής γλώσσας. Και ο αντίκτυπος απ' αυτή την έλλειψη -αν ανεβούμε την κλίμακα- σημειώνεται ακόμη και στην πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της κοινής μας πατρίδας, της Ευρώπης.

Λέμε, και το διαπιστώνουμε κάθε μέρα, ότι ζούμε σ' ένα χάος ηθικό. Κι αυτό, τη στιγμή που ποτέ άλλοτε η κατανομή των στοιχείων της υλικής μας ύπαρξης δεν έγινε με τόσο σύστημα, τόση στρατιωτική θα έλεγα τάξη, τόσον αδυσώπητο έλεγχο. Η αντίφαση είναι διδακτική. Όταν σε δύο σκέλη το ένα υπερτροφεί, το άλλο ατροφεί. Μια αξιέπαινη ροπή να συνενωθούν σε ενιαία μονάδα οι λαοί της Ευρώπης, προσκόπτει σήμερα στην αδυναμία να συμπέσουν τα ατροφικά και τα υπερτροφικά σκέλη του πολιτισμού μας. Οι αξίες μας ούτε αυτές δεν αποτελούν μια γλώσσα κοινή.

Για τον ποιητή - μπορεί να φαίνεται παράξενο αλλά είναι αληθές -η μόνη κοινή γλώσσα που αισθάνεται να του απομένει είναι οι αισθήσεις. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο τρόπος που αγγίζονται δύο σώματα δεν άλλαξε. Μήτε οδήγησε σε καμιά σύγκρουση όπως οι εικοσάδες των ιδεολογιών που αιματοκύλισαν τις κοινωνίες μας και μας άφησαν με αδειανά χέρια.

Όμως όταν μιλώ για αισθήσεις δεν εννοώ το προσιτό, πρώτο ή δεύτερο, επίπεδό τους. Εννοώ το απώτατο. Εννοώ τις "αναλογίες των αισθήσεων" στο πνεύμα. Όλες οι τέχνες μιλούν με ανάλογα. Μια οσμή μπορεί να είναι ο βούρκος ή η αγνότητα. Η ευθεία γραμμή ή η καμπύλη, ο οξύς ή ο βαθύς ήχος, αποτελούν μεταφράσεις κάποιας οπτικής ή ακουστικής επαφής. Όλοι μας γράφουμε καλά ή κακά ποιήματα κατά το μέτρο που ζούμε και διανοούμαστε με την καλή ή την κακή σημασία του όρου. Μια εικόνα πελάγους από τον Όμηρο φτάνει άθικτη ως τις ημέρες μας. Ο Rimbaud την αναφέρει σαν mer melee au soleil και την ταυτίζει με την αιωνιότητα. Ένα κορίτσι που κρατάει ένα κλώνο μυρτιάς από τον Αρχίλοχο επιβιοί σ' έναν πίνακα του Matisse και μας καθιστά πιο απτή την αίσθηση, τη μεσογειακή, της καθαρότητας.

Εδώ αξίζει να σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και μία παρθένος της βυζαντινής εικονογραφίας, δεν διαφέρει πολύ. Παρά ένα κάτι ελάχιστο, συχνά, το εγκώσμιο φως γίνεται υπερκόσμιο και τανάπαλιν. Μια αίσθηση που μας δόθηκε από τους αρχαίους και μια άλλη από τους μεσαιωνικούς έρχονται να γεννήσουν μια τρίτη που τους μοιάζει όπως το παιδί στους γεννήτορές του.

Μπορεί η ποίηση ν' ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο; Οι αισθήσεις μες απ' τον αδιάκοπο καθαρμό τους να φτάσουν στην αγιότητα; Τότε η αναλογία τους θα επαναστραφεί επάνω στον υλικό κόσμο και θα τον επηρεάσει.

Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους durftiger είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας.

*Πρόκειται για το λόγο που εκφώνησε ο ποιητής κατά την τελετή απονομής του Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979.

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.com/2013/10/blog-post_1502.html#ixzz3q3mKTjlS

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΓΟΝΑΚΙ " ΤΗΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ένας άντρας φέρνει τον ηλικιωμένο πατέρα του σε ένα εστιατόριο για δείπνο και υπομονετικά βοηθάει τον πατέρα του να καθαρίζεται όσο τρώει. Άλλοι πελάτες στο εστιατόριο δεν είναι τόσο υπομονετικοί, και συνεχίζουν να τους κοιτάζουν δυσάρεστα.

Ένα από τα άτομα που κοιτούσαν, σηκώθηκε και είπε κάτι που άφησε όλους τους υπόλοιπους άφωνους και μετανιωμένους για το αγενές τους βλέμμα.

Μετά το γεύμα τους, ο γιος οδήγησε τον πατέρα στο μπάνιο και τον βοήθησε να καθαρίσει τους λεκέδες από τα ρούχα του.

Στη συνέχεια, βοήθησε τον πατέρα του να χτενίσει τα μαλλιά του, να φορέσει το σακάκι του, και να ισιώσει τα γυαλιά του.

Έπειτα ο γιος πήγε να πληρώσει το λογαριασμό, και σηκώθηκε να φύγει. Όλοι τους παρακολουθούσαν σε νεκρική σιγή.

Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει πώς κάποιος έφερνε τον εαυτό του σε τόσο δύσκολη θέση δημόσια.

Τότε, ξαφνικά, ένας από τους πελάτες – ένας γέρος – φώναξε στο γιο.

“Δε νομίζετε ότι έχετε ξεχάσει κάτι πίσω;” ρώτησε.

“Όχι, κύριε, δεν έχω,” απάντησε ο γιος.

“Ναι, έχεις!”, απάντησε ο γέρος. “Έχετε αφήσει ένα μάθημα για κάθε γιο και την ελπίδα για κάθε πατέρα.»

Και με την απάντηση αυτή, ολόκληρο το εστιατόριο σώπασε.

Η φροντίδα των ατόμων που κάποτε νοιαζόντουσαν για σας είναι υψίστης σημασίας.

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.com/2015/10/blog-post_767.html#ixzz3pZ8kTTUb

Βρέθηκε το χρυσό καριοφίλι του Αλή Πασά

Το σπουδαίο ιστορικό κειμήλιο της Ηπείρου που αποτελεί και έργο τέχνης, διεσώθη στο πέρασμα του χρόνου και εκτίθεται πλέον στο Μουσείο Αλή Πασά και Επαναστατικής Περιόδου στο Νησί των Ιωαννίνων.

Το μουσείο δημιούργησε ο συλλέκτης Φώτης Ραπακούσης, ο οποίος έκανε σήμερα, την επίσημη παρουσίαση του όπλου στους δημοσιογράφους.

Το όπλο είναι φιλοτεχνημένο από χρυσό και ασήμι, δείγμα της παραδοσιακής ηπειρωτικής τέχνης, με φυτική διακόσμηση, ενώ το μήκος του είναι ένα μέτρο και 56 εκατοστά. Το καριοφίλι έχει επίσης και ταυτότητα, αφού δίπλα στον μηχανισμό πυροδότησης είναι σκαλισμένο, σε λόγια γραφή «Αλη-Παcια 1804» .

Ο κ. Ραπακούσης δηλώνει υπερήφανος, γιατί κληροδοτεί την πόλη του, τα Γιάννενα, με αυτό το σπάνιο κειμήλιο, που όπως είπε, θα ήθελε στις προθήκες του, οποιοδήποτε μουσείο στον κόσμο.

Οπως αποκάλυψε δεν βρήκε ο ίδιος το καριοφίλι, αλλά έφτασε στην κατοχή του από απροσδόκητη τύχη:

«Επικοινώνησε μαζί μου μια παλιά αρχοντική οικογένεια των Ιωαννίνων, η οποία είχε μεταναστεύσει από τη δεκαετία του 1930 στην Αθήνα. Μαζί τους τότε πήραν και το κειμήλιο, το οποίο είναι καταγραμμένο σε προικώο. Ο κτήτορας, που πέθανε πριν δύο χρόνια, είπε στη σύζυγό του πως ήταν επιθυμία του, το όπλο να επιστρέψει στα Ιωάννινα εφόσον ικανοποιηθεί οικονομικά. Είμαι τυχερός γιατί από την πλευρά της οικογένειας, κυριαρχούσε η επιθυμία του θανόντος και όχι το οικονομικό συμφέρον».

Η χρονολογία, το 1804, που φέρει το καριοφίλι, παραπέμπει σε δύο ιστορικά γεγονότα εκείνης της περιόδου, που πιθανόν να έχουν σχέση με αυτό το όπλο.

«Το 1804, έχουμε για πρώτη φορά στα Ιωάννινα την άφιξη της αγγλικής διπλωματικής αποστολής, δηλαδή ίδρυση Προξενείου. Υπάρχει λοιπόν ενδεχόμενο να είναι δώρο του Γεωργίου του 1ου της Αγγλίας για να αποκτήσει την εύνοια του Αλή-Πασά.

Το δεύτερο ιστορικό γεγονός, την κατάλυση της Σουλιώτικης Συμπολιτείας τον Δεκέμβριο του 1803. Αρχές του επομένου έτος του 1804, ο σουλτάνος Σελίμ ο 3-ος, για να επιβραβεύσει τον Αλή-Πασά τον ανακηρύσσει ανώτατο Βεζίρη και Ρούμελη Βαλεσή στην Ευρωπαϊκή Τουρκία, από τη Σόφια μέχρι τη Μάνη. Δεν αποκλείεται, να είναι δώρο του Σουλτάνου παράλληλα με το αξίωμα».

Εικόνες ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Τα Δελφικά Παραγγέλματα είναι οι σοφές εντολές που άφησαν στους Έλληνες οι σοφοί της Αρχαίας Ελλάδας. Μια πολύτιμη κληρονομιά γνώσης και σοφίας για τις επερχόμενες γενεές.

Οι αρχαίοι Έλληνες ιερείς δεν έδιναν συμβουλές ούτε άκουγαν τις εξομολογήσεις των πιστών, αλλά ασχολούνταν μόνο με την τέλεση των θυσιών και των άλλων ιεροτελεστιών.

Η ηθική εκπαίδευση και καθοδήγηση των πολιτών ξεκινούσε μεν από τους παιδαγωγούς και παιδοτρίβες της νεαρής ηλικίας, αλλά συνεχιζόταν αργότερα στα μαντεία, τα οποία, εκτός από τις χρησμοδοτήσεις τους για τα μελλούμενα και τις θελήσεις των θεών, έδιναν και ένα πλήθος ηθικών παραγγελμάτων και προτροπών συμβουλευτικού χαρακτήρα για τα προβλήματα της καθημερινής ζωής.

Περίαπτη θέση βέβαια, κατείχε σε όλα αυτά ,το διάσημο σε όλο τον κόσμο Μαντείο των Δελφών, του οποίου τα ομώνυμα ηθικά παραγγέλματα είχαν καταγραφεί στους τοίχους του Προνάου του Ναού του Απόλλωνος,στο υπέρθυρο ή ακόμα και σε διάφορες στήλες που είχαν τοποθετηθεί περιμετρικά στις πλευρές του ναού.

Τα 147 Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα, ήταν λιτά αποφθέγματα ελαχίστων λέξεων και ανήκαν στους 7 σοφούς της αρχαιότητας:

Τον Θαλή τον Μιλήσιο, τον Πιττακό τον Μυτιληναίο, τον Βία τον Πρηνεύ, τον Σόλωνα τον Αθηναίο, τον Κλεόβουλο τον Ρόδιο, τον Περίανδρο τον Κορίνθιο και τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο.

Στο αέτωμα του ναού δέσποζαν τα τρία σπουδαιότερα Δελφικά Παραγγέλματα, τα οποία εύκολα μπορούσε να διακρίνει ο πλησιάζων επισκέπτης:

•Κάτω αριστερά το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ (να γνωρίσεις τον εαυτό σου).
•Κάτω δεξιά το ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ (να κάνεις τα πάντα με μέτρο, αποφεύγοντας την υπερβολή).
•Ανάμεσά τους, στη κορυφή, το περίφημο «ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ Ε» (ή ΕΙ), για το οποίο ο ιερέας των Δελφών Πλούταρχος έγραψε ολόκληρη πραγματεία («Περί τού έν Δελφοίς Ε»), προσπαθώντας να ερμηνεύσει την απωλεσθείσα σημασία του.

Ο θαυμασμός των αρχαίων Ελλήνων για τα ανηρτημένα αυτά αποφθέγματα στο Μαντείο των Δελφών ήταν τόσο μεγάλος, ώστε ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος (522 π.Χ.) θεωρούσε τους επτά σοφούς, γιους του Ήλιου, που με την ακτινοβολία τους φώτιζαν και καθοδηγούσαν τον άνθρωπο στην οδό της αρετής. Αυτά τα σοφά παραγγέλματα χρησιμοποιήθηκαν στην συνέχεια και απο άλλους λαούς ,που τα παρουσίασαν σαν «θρησκευτικές εντολές».

Σας παραθέτουμε τα παραγγέλματα αυτά, όπως οι επισκέπτες της αρχαιότητας αντίκριζαν στους Δελφούς.
«Εν δέ τώ προνάω τά έν Δελφοίς γεγραμμένα, έστιν ώφελήματα άνθρώποις» Παυσανίας
Έπου θεώ. Ακολούθα τον θεό.
Νόμω πείθου. Να πειθαρχείς στο Νόμο.
Θεούς σέβου. Να σέβεσαι τους θεούς.
Γονείς αίδου. Να σέβεσαι τους γονείς σου.
Ηττώ υπέρ δικαίου. Να καταβάλεσαι για το δίκαιο.
Γνώθι μαθών. Γνώρισε αφού μάθεις.
Ακούσας νόει. Κατανόησε αφού ακούσεις.
Σαυτόν ίσθι. Γνώρισε τον εαυτό σου.
Εστίαν τίμα. Να τιμάς την εστία σου.
Άρχε σεαυτού. Να κυριαρχείς τον εαυτό σου.
Φίλους βοήθει. Να βοηθάς τους φίλους.
Θυμού κράτε. Να συγκρατείς το θυμό σου.
Όρκω μη χρω. Να μην ορκίζεσαι.
Φιλίαν αγάπα. Να αγαπάς τη φιλία.
Παιδείας αντέχου. Να προσηλώνεσαι στην εκπαίδευσή σου.
Σοφίαν ζήτει. Να αναζητάς τη σοφία.
Ψέγε μηδένα. Να μην κατηγορείς κανένα.
Επαίνει αρετήν. Να επαινείς την αρετή.
Πράττε δίκαια. Να πράττεις δίκαια.
Φίλοις ευνόει. Να ευνοείς τους φίλους.

Εχθρούς αμύνου. Να προφυλάσσεσαι από τους εχθρούς.
Ευγένειαν άσκει. Να είσαι ευγενής.
Κακίας απέχου. Να απέχεις από την κακία.
Εύφημος ίσθι. Να έχεις καλή φήμη.
Άκουε πάντα. Να ακούς τα πάντα.
Μηδέν άγαν. Να μην υπερβάλλεις.
Χρόνου φείδου. Να μη σπαταλάς το χρόνο.
Ύβριν μίσει. Να μισείς την ύβρη.
Ικέτας αίδου. Να σέβεσαι τους ικέτες.
Υιούς παίδευε. Να εκπαιδεύεις τους γιους σου.
Έχων χαρίζου. Όταν έχεις, να χαρίζεις.
Δόλον φοβού. Να φοβάσαι το δόλο.
Ευλόγει πάντας. Να λες καλά λόγια για όλους.
Φιλόσοφος γίνου. Να γίνεις φιλόσοφος.
Όσια κρίνε. Να κρίνεις τα όσια.
Γνους πράττε. Να πράττεις με επίγνωση.
Φόνου απέχου. Να μη φονεύεις.
Σοφοίς χρω. Να συναναστρέφεσαι με σοφούς.
Ήθος δοκίμαζε. Να επιδοκιμάζεις το ήθος.
Υφορώ μηδένα. Να μην είσαι καχύποπτος.
Τέχνη χρω. Να ασκείς την Τέχνη.
Ευεργεσίας τίμα. Να τιμάς τις ευεργεσίες.
Φθόνει μηδενί. Να μη φθονείς κανένα.
Ελπίδα αίνει. Να δοξάζεις την ελπίδα.
Διαβολήν μίσει. Να μισείς τη διαβολή.
Δικαίως κτω. Να αποκτάς δίκαια.
Αγαθούς τίμα. Να τιμάς τους αγαθούς.
Αισχύνην σέβου. Να σέβεσαι την εντροπή.
Ευτυχίαν εύχου. Να εύχεσαι ευτυχία.
Εργάσου κτητά. Να κοπιάζεις για πράγματα άξια κτήσης.
Έριν μίσει. Να μισείς την έριδα.
Όνειδος έχθαιρε. Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό.
Γλώσσαν ίσχε. Να συγκρατείς τη γλώσσα σου.
Ύβριν αμύνου. Να προφυλάσσεσαι από την ύβρη.
Κρίνε δίκαια. Να κρίνεις δίκαια.
Λέγε ειδώς. Να λες γνωρίζοντας.
Βίας μη έχου. Να μην έχεις βία.
Ομίλει πράως. Να ομιλείς με πραότητα.
Φιλοφρόνει πάσιν. Να είσαι φιλικός με όλους.
Γλώττης άρχε. Να κυριαρχείς τη γλώσσα σου.
Σεαυτόν ευ ποίει. Να ευεργετείς τον εαυτό σου.
Ευπροσήγορος γίνου. Να είσαι ευπροσήγορος.
Αποκρίνου εν καιρώ. Να αποκρίνεσαι στον κατάλληλο καιρό.
Πόνει μετά δικαίου. Να κοπιάζεις δίκαια.
Πράττε αμετανοήτως. Να πράττεις με σιγουριά.
Αμαρτάνων μετανόει. Όταν σφάλλεις, να μετανοείς.
Οφθαλμού κράτει. Να κυριαρχείς των οφθαλμών σου.
Βουλεύου χρήσιμα. Να σκέπτεσαι τα χρήσιμα.
Φιλίαν φύλασσε. Να φυλάττεις τη φιλία.
Ευγνώμων γίνου. Να είσαι ευγνώμων.
Ομόνοιαν δίωκε. Να επιδιώκεις την ομόνοια.
Άρρητα μη λέγε. Να μην λες τα άρρητα.
Έχθρας διάλυε. Να διαλύεις τις έχθρες.
Γήρας προσδέχου. Να αποδέχεσαι το γήρας.
Επί ρώμη μη καυχώ. Να μην καυχιέσαι για τη δύναμή σου.
Ευφημίαν άσκει. Να επιδιώκεις καλή φήμη.
Απέχθειαν φεύγε. Να αποφεύγεις την απέχθεια.
Πλούτει δικαίως. Να πλουτίζεις δίκαια.
Κακίαν μίσει. Να μισείς την κακία.
Μανθάνων μη κάμνε. Να μην κουράζεσαι να μαθαίνεις.
Ους τρέφεις αγάπα. Να αγαπάς αυτούς που τρέφεις.
Απόντι μη μάχου. Να μην μάχεσαι αυτόν που είναι απών.
Πρεσβύτερον αιδού. Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους.
Νεώτερον δίδασκε. Να διδάσκεις τους νεότερους.
Πλούτω απόστει. Να αποστασιοποιείσαι από τον πλούτο.
Σεαυτόν αιδού. Να σέβεσαι τον εαυτό σου.
Μη άρχε υβρίζων. Να μην κυριαρχείς με αλαζονεία.
Προγόνους στεφάνου. Να στεφανώνεις τους προγόνους σου.
Θνήσκε υπέρ πατρίδος. Να πεθάνεις για την πατρίδα σου.
Επί νεκρώ μη γέλα. Να μην περιγελάς τους νεκρούς.
Ατυχούντι συνάχθου. Να συμπάσχεις με το δυστυχή.
Τύχη μη πίστευε. Να μην πιστεύεις την τύχη.
Τελεύτα άλυπος. Να πεθαίνεις χωρίς λύπη.

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.com/2015/10/147-7.html#ixzz3p8BrZmHX

ΓΙΝΕ ΕΝΑ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΥΡΩ ΣΟΥ!

Δύο άνδρες -και οι δύο σοβαρά άρρωστοι- έμεναν στο ίδιο δωμάτιο ενός νοσοκομείου.

Ο ένας αφηνόταν να σηκωθεί όρθιος στο κρεβάτι του για μία ώρα κάθε απόγευμα, για να κατέβουν υγρά από τα πνευμόνια του.

Το κρεβάτι του βρισκόταν δίπλα στο μοναδικό παράθυρο του δωματίου.

Ο άλλος έπρεπε να περνάει όλη την ώρα του ξαπλωμένος.

Οι άνδρες μιλούσαν για ώρες αδιάκοπα. Μιλούσαν για τις οικογένειές τους, τα σπίτια τους, τις δουλειές τους, τη θητεία τους στο στρατό, πού πήγαν διακοπές.

Κάθε απόγευμα, όταν ο άνδρας δίπλα στο παράθυρο μπορούσε να σηκωθεί, περνούσε την ώρα του περιγράφοντας στο «συγκάτοικό» του όλα όσα μπορούσε να δει έξω από το παράθυρο.

Ο άνδρας στο άλλο κρεβάτι άρχιζε να ζει για αυτές τις περιόδους μιας ώρας που μπορούσε να ανοιχτεί και να ζωογονηθεί ο δικός του κόσμος από όλη τη δραστηριότητα και το χρώμα του κόσμου εκεί έξω…

Το παράθυρο έβλεπε ένα πάρκο με μια όμορφη λιμνούλα.

Πάπιες και κύκνοι έπαιζαν στα νερά, ενώ παιδιά αρμένιζαν τα καραβάκια τους. Νέοι έκαναν την βόλτα τους ανάμεσα σε κάθε χρώματος λουλούδια και μπορούσες να δεις μια ωραία θέα του ορίζοντα της πόλης στο βάθος.

Καθώς ο άνδρας στο παράθυρο περιέγραφε όλο αυτό με θεσπέσιες λεπτομέρειες, ο άνδρας στο άλλο μέρος του δωματίου έκλεινε τα μάτια του και φανταζόταν αυτό το γραφικό σκηνικό.

Ένα ζεστό απόγευμα, ο άνδρας στο παράθυρο περιέγραφε μια παρέλαση που περνούσε.

Αν και ο άλλος άνδρας δεν μπορούσε να ακούσει τη φιλαρμονική -μπορούσε να τη δει στο μάτι του μυαλού του καθώς ο κύριος δίπλα στο παράθυρο το απεικόνιζε με παραστατικές λέξεις.

Μέρες, βδομάδες πέρασαν…

Ένα πρωί, η πρωινή νοσοκόμα ήρθε να τους φέρει νερά για το μπάνιο τους, μόνο για να δει το άψυχο σώμα του άνδρα δίπλα στο παράθυρο, ο οποίος πέθανε ειρηνικά στον ύπνο του. Ξαφνιάστηκε και κάλεσε τους θεράποντες ιατρούς.

Όταν θεωρήθηκε πρέπον, ο άλλος άνδρας ρώτησε αν θα μπορούσε να μεταφερθεί δίπλα στο παράθυρο. Η νοσοκόμα ευχαρίστως έκανε την αλλαγή και, εφ’ όσον σιγουρεύτηκε ότι ο άνδρας αισθανόταν άνετα, τον άφησε μόνο.

Σιγά, επώδυνα, στήριξε τον εαυτό του στον ένα του αγκώνα, να δει για πρώτη του φορά τον έξω κόσμο. Πάσχισε να γείρει να δει έξω από το παράθυρο δίπλα στο κρεβάτι. Αντίκρισε ένα λευκό τοίχο…

Ο άνδρας ρώτησε τη νοσοκόμα τι μπορεί να ανάγκασε το συγχωρεμένο συγκάτοικό του να περιγράφει τόσο έξοχα πράγματα έξω από το παράθυρο.

Η νοσοκόμα αποκρίθηκε πως ο άνδρας ήταν τυφλός και δεν μπορούσε να δει ούτε τον τοίχο!

Πρόσθεσε: «Ίσως ήθελε απλώς να σου δώσει θάρρος».

Επίλογος:

Υπάρχει πελώρια ευτυχία στο να κάνεις τους άλλους ευτυχισμένους, παρά τη δική σου κατάσταση.

Μοιρασμένη λύπη είναι μισή λύπη, αλλά η ευτυχία, όταν μοιράζεται, γίνεται διπλή! 

Γίνε ένα παράθυρο για τους γύρω σου, μέσα απ’ το οποίο θα αντικρίζουν την προοπτική του ουρανού!

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.com/2015/10/blog-post_223.html#ixzz3p2O1qhJ0

Το πιο παλιό κατάστημα της Ελλάδας

Το παλιότερο κατάστημα της χώρας βρίσκεται στο Λεωνίδιο Αρκαδίας: Λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1864 μέχρι και σήμερα.

Ονομάζεται Βρίσκεται στα στενά σοκάκια του Λεωνιδίου. Το «Καλημέρα Αρκαδία» πήγε εκεί και έκανε ρεπορτάζ.

Το μελιτζανάκι και τα «βερεσέδια»

Ο Κωνσταντίνος Κανάκης και η σύζυγος του Καλλιόπη Κανάκη μάς κέρασαν το παραδοσιακό γλυκό της περιοχής, το μελιτζανάκι, και μας ξενάγησαν στο μαγαζί. Αρχικά, το κατάστημα λειτουργούσε με το επώνυμο Ρουσάλη. Πέρασαν πολλές γενιές και σήμερα το λειτουργεί το ζεύγος Κανάκη.

«Οφείλουμε την υποστήριξη στον κόσμο που μάς αγάπησε» μάς είπαν και άρχισαν να διηγούνται ιστορίες από τα παλιά.

Έβγαλαν τα παλιά «τεφτέρια» που γράφονταν τα «βερεσέδια»… «Το κατάστημα αυτό έχει μεγάλη ιστορία και έχουν περάσει πολλές γενιές» λέει η Κ. Κανάκη. Ιστορία από τα παλιά

Ο Κωνσταντίνος Κανάκης εξιστορεί ότι πριν χρόνια είχε έρθει ένας γιατρός από τα Πούλιθρα, που σήμερα, δεν είναι στη ζωή, και ζήτησε να δει τη γιαγιά του, την Ελένη Ρουσάλη. Ήθελε να την ευχαριστήσει γιατί φόρεσε τα πρώτα παπούτσια στα πόδια του και έγινε μετά επιστήμονας. Ήθελε να της πει ένα «ευχαριστώ» που του έδωσε τα πρώτα του παπούτσια, χωρίς χρήματα.

Οι μετανάστες

Όταν έφευγαν για την Αυστραλία και την Αμερική, οι Έλληνες μετανάστες πήγαιναν και αγόραζαν στολές για όλες τις εποχές και τρόφιμα από το κατάστημα, για το μεγάλο ταξίδι που είχαν μπροστά τους. Οπως λένε οι ιδιοκτήτες του, στο κατάστημα μπορείτε να βρείτε τα πάντα – ακόμη και πράγματα που δεν πάει καν ο νους σας. Είναι ένα κατάστημα με μοναδικά ιστορικά κειμήλια και ντοκουμέντα. Είναι το παλιότερο μαγαζί στη χώρα και βρίσκεται μια ανάσα από την Αθήνα.

19 ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΑΜΑΔΕΣ ΣΤΟΥΣ ΓΙΟΥΣ.....

Οι συμβουλές που δίνουν οι μαμάδες είναι συνήθως πολύτιμες. Επίσης, οι συμβουλές που δίνουν οι μαμάδες πέφτουν συνήθως στο κενό –ιδίως αν ο «παραλήπτης» τους είναι αγόρι. Όπως λέει κι ο σοφός λαός όμως «Πες, πες κάτι θα μείνει!». Φτιάξαμε μια λίστα με δεκαεννέα πολύτιμες συμβουλές ειδικά για μαμάδες με γιους. Διαβάστε τις και συμπληρώστε ελεύθερα…

1. Διάλεξε προσεκτικά τους φίλους σου! Οι παρέες έρχονται και φεύγουν, οι φίλοι είναι για μια ζωή.

2. Το γέλιο είναι ζωή, είναι φως, είναι βιταμίνη και φάρμακο. Να γελάς όσο περισσότερο μπορείς και να προσπαθείς να κάνεις όσους είναι γύρω σου να γελούν.

3. Η βία είναι για τους δειλούς και τους «μικρούς» ανθρώπους. Κατόρθωμα είναι το να είσαι ψύχραιμος και πολιτισμένος ό,τι κι αν σου συμβεί –όχι το να μπλέκεις σε καυγάδες.

4. Μάθε να μαγειρεύεις, να βάζεις πλυντήριο και να σιδερώνεις. Ένας άντρας που κάνει δουλειές είναι ένας άντρας αυτόνομος.

5. Η δουλειά σου πρέπει να σου δίνει χαρά! Αν δεν σ’ αρέσει εκεί που βρίσκεσαι, φύγε –δεν είσαι δέντρο.

6. Το ένα ψέμα φέρνει το άλλο. Να λες πάντα την αλήθεια, όσο κι αν μπορεί να σου κοστίσει.

7. Όταν δεν θέλεις μια γυναίκα, άφησέ την να φύγει. Κανείς δεν ωφελείται από μια σχέση που δεν υπάρχει αγάπη.

8. Διάβασε όσο μπορείς και μην πεις «όχι» σε κανένα είδος. Διάβασε λογοτεχνία, ποίηση, ιστορία… Ένας άνθρωπος που διαβάζει είναι ένας άνθρωπος που ζει χιλιάδες ζωές.

9. Οι άντρες κλαίνε! Αν θελήσεις να κλάψεις –από χαρά ή από λύπη- κλάψε! Αν δεν αφήνουμε ελεύθερα τα δάκρυά μας, δεν μαθαίνουμε να αγαπάμε βαθιά και ολοκληρωτικά!

10. Κάνε όσα περισσότερα ταξίδια μπορείς! Άνοιξε το μυαλό σου σε νέους πολιτισμούς, μάθε ξένες γλώσσες, εξερεύνησε όσο περισσότερο απ’ τον κόσμο μπορείς. 

11. Μη βιαστείς να παντρευτείς και να κάνεις παιδιά! Ο χρόνος είναι με το μέρος σου και οι βιαστικές αποφάσεις δεν βγαίνουν συνήθως σε καλό.

12. Υπερασπίσου τους αδύναμους και τους μοναχικούς απέναντι στη σκληρότητα του κόσμου.

13. Να φροντίζεις, να σέβεσαι και να ακούς τη σύντροφό σου. Οι γυναίκες δεν είναι ούτε «γκρινιάρες», ούτε «γλωσσοκοπάνες», ούτε «λιγότερο έξυπνες». Μην πέσεις στην παγίδα να γενικεύεις.

14. Μάθε να συγχωρείς και να ζητάς συγγνώμη. Δεν υπάρχει τίποτα πιο έντιμο και γλυκό απ’ το να αποδέχεσαι τα δικά σου λάθη, αλλά και των άλλων.

15. Να ελέγχεις τον θυμό σου και να βουτάς τη γλώσσα στο μυαλό σου πριν μιλήσεις. Πολλοί άντρες νομίζουν ότι, λόγω φύλου, δικαιούνται να είναι οξύθυμοι.

16. Μην έχει κόμπλεξ με την εμφάνισή σου. Ένας άντρας με αυτοπεποίθηση, χιούμορ και καλή καρδιά μπορεί να κατακτήσει όποια γυναίκα θέλει!

17. Το μυαλό σου είναι το ισχυρότερο όπλο που διαθέτεις! Γύμνασέ το, προπόνησέ το, τάισε το και αξιοποίησέ το. Μην περάσεις μια ζωή μπροστά από την τηλεόραση. Μάθε και εξερεύνησε!

18. Τα παιδιά σου δεν θα είναι μόνο της γυναίκας σου. Ο σωστός μπαμπάς ξέρει πώς να είναι και μαμά.

19. Να θυμάσαι ότι οι γονείς σου θα είναι για πάντα δίπλα σου! Ό,τι κι αν συμβεί, όποιες κι αν είναι οι επιλογές σου η μαμά σου και ο μπαμπάς σου θα σε στηρίξουν και θα σ' αγαπούν, γιατί είσαι το μεγαλύτερο επίτευγμά τους!

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.com/2015/10/20_8.html#ixzz3okuU19LA

Πάπυρος Δερβενίου

Η πρώτη ελληνική εγγραφή στο Διεθνή Κατάλογο του Προγράμματος της Unesco «Μνήμη του Κόσμου» είναι πλέον γεγονός.Την ένταξη αποφάσισε η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή του Προγράμματος, που συνεδρίασε στο Αμπού Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων από τις 4 έως τις 6 Οκτωβρίου.

Ο φάκελος της υποψηφιότητας υποβλήθηκε από την πρόεδρο της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco, Αικατερίνη Τζιτζικώστα, με βάση πρόταση της Ελληνικής Επιτροπής για το Πρόγραμμα «Μνήμη του Κόσμου», πρόεδρος της οποίας είναι ο Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Νικολόπουλος.

Για την επιστημονική τεκμηρίωση της υποψηφιότητας, η Επιτροπή συνεργάστηκε με το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και τη Διευθύντριά του, Πολυξένη-Αδάμ Βελένη.

Το Πρόγραμμα της Unesco «Μνήμη του Κόσμου» θέτει ως βασικό στόχο τη διαφύλαξη, έναντι της φθοράς και της λήθης, και την ανάδειξη, μέσω της συντήρησης και της διασφάλισης πλήρους προσβασιμότητας, της τεκμηριωμένης κληρονομιάς της ανθρωπότητας (δηλαδή των χειρογράφων, εικονογραφήσεων, αρχείων, ντοκουμέντων, ταινιών κλπ.).

Ο πάπυρος του Δερβενίου, ο μοναδικός αναγνώσιμος πάπυρος που διασώθηκε στον ελλαδικό χώρο, κατέχει ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά γιατί αποτελεί το αρχαιότερο αναγνώσιμο χειρόγραφο της Ευρώπης.

Ο κατακερματισμένος κύλινδρος παπύρου ήρθε στο φως το 1962 στο Δερβένι Θεσσαλονίκης, ανάμεσα στα υπολείμματα της νεκρικής πυράς ενός πλούσια κτερισμένου τάφου των ύστερων κλασικών χρόνων (4ος αι. π.Χ). Η διάσωσή του οφείλεται στο γεγονός της ημιτελούς καύσης του, γιατί το κλίμα της Ελλάδος δεν ευνοεί τη διατήρηση παπύρων.

Το σωζόμενο τμήμα του παπύρου αποτελεί το επάνω μέρος του κυλίνδρου, δηλαδή του βιβλίου που προέκυπτε από τη συνένωση πολλών φύλλων παπύρου. Από τα διακόσια εξήντα έξι (266) σωζόμενα σπαράγματα του παπύρου μπόρεσε να ανασυσταθεί μέρος του κειμένου. Η γραφή του παπύρου χρονολογείται ανάμεσα στο 340 και στο 320 π.Χ., το βιβλίο όμως το οποίο αντιγράφεται σε αυτόν είναι πολύ παλαιότερο (χρονολογείται περίπου στο 420-410 π.Χ.).

Σύμφωνα με τους μελετητές το κείμενο, που κινείται στα όρια μεταξύ θεολογίας και φιλοσοφίας, ανήκει στην ορφική γραμματεία: ο συγγραφέας υπομνηματίζει λεξιλογικά και ερμηνεύει αλληγορικά ένα παλαιότερο ορφικό ποίημα με κοσμογονικό και θεογονικό περιεχόμενο. Στο πρώτο μέρος του κειμένου γίνεται μια περιγραφή των λατρευτικών πρακτικών που σχετίζονται με τη μεταθανάτια τύχη των ψυχών, ενώ στο δεύτερο μέρος υπάρχει ένας ορφικός ύμνος που συνόδευε τις τελετουργίες των μυστών, για τους οποίους προορίζει ο συγγραφέας το βιβλίο του, που πρέπει να ήταν και ο ίδιος μάντης, χρησμολόγος.

Ο συγγραφέας του βιβλίου ήταν πιθανότατα ο Ευθύφρων από τα Πρόσπαλτα (κοντά στα σημερινά Καλύβια) της Αττικής. Ο πάπυρος από τη στιγμή της εύρεσής του συγκέντρωσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον και αποτέλεσε αντικείμενο πλήθους μελετών από ειδικούς. Αναφέρουμε την κύρια δημοσίευση της επιστημονικής ομάδας των Θ. Κουρεμένου, Γ. Παράσογλου και Κ. Τσαντσάνογλου (Τ. Kouremenos, G. Parassoglou & K. Tsantsanoglou, The Derveni Papyrus, Firenze 2006), ενώ η μελέτη του παπύρου αποτελεί αντικείμενο ειδικού προγράμματος (CHS Derveni Papyrus Project) από το The Center for Hellenic Studies του πανεπιστημίου του Harvard. Ο πάπυρος, το μοναδικό αυτό δείγμα της θεολογικής και φιλοσοφικής γραμματείας των αρχαίων Ελλήνων, εκτίθεται σήμερα στο σύνολό του στη μόνιμη έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης «Ο Χρυσός των Μακεδόνων».

Το 2011 στο πλαίσιο της 4ης Μπιενάλε Θεσσαλονίκης αποτέλεσε αφορμή για την εμπνευσμένη από αυτόν έκθεση του εικαστικού Δ. Ξόνογλου, καθηγητή ΑΠΘ, με τίτλο «Μεσογειακά Παλίμψηστα, ζητήματα φθοράς και αφθαρσίας», ένα γεγονός που έπαιξε καθοριστική σημασία για την ένταξή του στον Διεθνή Κατάλογο της UNESCO καθώς αποδεικνύει τη διαχρονική αξία του πολύτιμου αυτού ευρήματος και τον αντίκτυπό του στη σύγχρονη ζωή.

Η πρόσφατη ένταξη του στον Διεθνή Κατάλογο της Unesco αποτελεί σημαντική επιτυχία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, που είναι βέβαιο ότι θα συμβάλει αποφασιστικά στην περαιτέρω ανάδειξη, διαφύλαξη και προβολή της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.

Πηγή: Πάπυρος Δερβενίου: Το αρχαιότερο αναγνώσιμο χειρόγραφο της Ευρώπης στον κατάλογο της Unesco [εικόνες] | iefimerida.gr http://www.iefimerida.gr/news/230690/papyros-dervenioy-arhaiotero-anagnosimo-heirografo-tis-eyropis-ston-katalogo-tis-unesco#ixzz3oSveWnNW

ΔΕΙΓΜΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Αφηγητής: Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 1930. Ο Χίτλερ έχει καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία καθώς και ο Μουσολίνι στην Ιταλία. Και οι δυο τους έχουν επιβάλει στους λαούς τους φασιστικά, δικτατορικά καθεστώτα.

Αφηγητής: Ο Φασισμός απειλεί την ειρήνη. Τα σύννεφα του πολέμου σκεπάζουν τον ουρανό της Ευρώπης. Ο Χίτλερ εξοπλίζεται πυρετωδώς και δημιουργεί μια φοβερή πολεμική μηχανή και το Σεπτέμβριο του 1939 επιτίθεται.

Αφηγητής: Αρχίζει ο Β΄ παγκόσμιος πόλεμος. Ο αιματηρότερος πόλεμος που γνώρισε η ανθρωπότητα. Οι λαοί παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα! Ο γερμανικός στρατός προελαύνει. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ευρώπης πέφτουν στα χέρια του Χίτλερ.

1. Μουσική Εμβατήριο:

Πάνω κει στης Πίνδου μας τις κορφές

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 1Η: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ

1. Εξήντα τέσσερα πέρασαν

χρόνια από τη μέρα

που η Πίνδος αντιλάλησε

στην ιαχή "αέρα"

2. Μισός αιώνας διάβηκε

που άστραψε η λόγχη

και που βροντοφωνάξανε

οι Έλληνες το ΟΧΙ

3. Η Δόξα εσεργιάνισε

την Πίνδο με καμάρι

και σκόρπισε τριγύρω της

το δάφνινο κλωνάρι

4. Τα συλλογιέμαι και ριγώ

τα παλληκάρια εκείνα,

που δίχως σκέψη αψήφισαν

το κρύο και την πείνα.

5. Δε λογαριάσαν τη φωτιά,

ούτε την τρύπια χλαίνη

και μπήκανε στην Κορυτσά

και μες το Τεπελένι.

6. Είμαι πολύ περήφανος

και θέλω να τους μοιάσω.

Θα ήταν τάχα μπορετό

και να τους ξεπεράσω;

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 2^Η: ΜΑΡΑΘΩΝΕΣ ΚΑΙ ΑΥΛΩΝΕΣ

1. Στα πολύ αρχαία χρόνια,

μες τα βάθη των καιρών,

φτάσαν μπρος το Μαραθώνα

τα καράβια των Περσών

2. Πλήθη αμέτρητα βαρβάρων,

στ' άγιο χώμα μας πατήσαν

και μ' ασπίδες που αστράφταν

πόλεμο άνισο αρχινήσαν.

3. Όμως και αν ήταν λίγα

της Ελλάδας τα παιδιά,

τους νικήσανε γιατ' είχαν

λιονταριών γενναία καρδιά.

4. Στα νεώτερα τα χρόνια,

στα βουνά της Αλβανίας,

ξανακάνανε το ίδιο

στο στρατό της Ιταλίας,

5. Τα Ελληνόπουλα μια χούφτα

και μιλιούνια οι Ιταλοί,

μα στο άκουσμα του "αέρα"

φεύγουνε λες κι είν' λαγοί.

6. Γι' αυτό κι αν περνάν τα χρόνια

κι αν αλλάζουν οι καιροί,

των ηρώων οι απογόνοι,

γίνοντ' ήρωες κι αυτοί.

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 3^Η: ΟΧΙ

1. Βάρβαροι σήμερα

φτάσαν στα σύνορα.

-Ε, σεις. Μεριάστε!

Για σας ερχόμαστε!

-Δε σας δεχόμαστε,

δε θα περάστε!

2. -Είμαστε πλιότεροι

κι είστε λιγότεροι.

Ποιος θα σας σώσει:

-Ξεχνάτε; Κι άλλοτε

ήμασταν μόνο τριακόσιοι.

3. Θα σας ρουφήξουμε

και θα σας σφάξουμε

μεσ’ στον αγώνα.

-Δε σας φοβόμαστε

γιατί κρατιόμαστε

απ’ το Μαραθώνα.

4. -Δε το ξετάζουμε.

Εμείς διατάζουμε.

Θα φύγετε;

-Όχι!

Για να περάσετε

θα δοκιμάσετε

τι αξίζει η λόγχη.

5. Ορμούν οι βάρβαροι

φουριόζοι κι άχαροι.

-Εμπρός! Μεριάστε!

-Δε σας δεχόμαστε.

Δε σας φοβόμαστε.

Δε θα περάστε!

2. Ήχοι από σειρήνες, κορναρίσματα, φωνές, πόλεμο..... 

«ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ»  ΣΚΕΤΣ 1

 (Στο σιδηροδρομικό σταθμό)

Ανέστης:

Βρε μέρα που μας ξημέρωσε σήμερα! Σειρήνες, κορναρίσματα, φωνές … χαλασμός κόσμου! Πόλεμος! Πόλεμος με τους Ιταλούς!

Αχ, τον άτιμο, το φασίστα το Μουσολίνι… θα το πληρώσει ακριβά αυτό το κακό που ‘’πα να μας κάνει. Θα τους δώσουμε τους μακαρονάδες τους Ιταλούς ένα μάθημα μα τι μάθημα! Στη θάλασσα θα τους πετάξουμε!

(Μπαίνει ο Σωκράτης)

Ε, πατριώτη, για το μέτωπο και συ; Έλα κόπιασε να τα πούμε μέχρι να φτάσει το τρένο.

Σωκράτης:

Γεια σου πατριώτη, και συ για τη μάχη ε … Ρε τι έχει να γίνει πάνω στα αλβανικά βουνά … χαλασμός! … Δεν έχουν καμιά τύχη οι Ιταλοί … θα τους τσακίσουμε!

Ανέστης:

Ε, βέβαια, είναι σίγουρο … η νίκη θα ‘’ναι δική μας! Εμείς θα πολεμήσουμε για τ' άγια χώματά μας, τα παιδιά μας, τις γυναίκες μας, για το σπίτι μας. Οι Ιταλοί γιατί να δώσουν τη ζωή τους σ’ αυτόν τον άδικο πόλεμο; Με το ζόρι τους ξεσπίτωσε ο Μουσολίνι και τους πάει στον πόλεμο.

3. Μουσική: Βουκολικό             

Σωκράτης:

Παντού, σ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας, ξεσηκώθηκαν όλοι. Νέοι, άντρες, γυναίκες, γέροι! Σ’ ολονών τα πρόσωπα βλέπεις ζωγραφισμένο το θάρρος … Ένα πείσμα και μια πίστη για τη Νίκη, για τη νίκη της Ελλάδας!

(Μπαίνει ο Μήτρος φορώντας χειμερινή στολή τσολιά)

Μήτρος:

4. Μουσική: 

(Μπαίνει τραγουδώντας)

Μαυρ’ είν’ η νύχτα στα βουνά

στον κάμπο πέφτει χιόνι

στα άγρια στα σκοτεινά

Ο Έλλην ξεσπαθώνει, ο Έλλην ξεσπαθώνει…

Ουρέ μανούλα μ’ τι εχν’ να παθν’ οι μακαρονάδες απάν στν Αλβανία, θα βουλιάξν, θα τα κάνουμι σκουρδαλιά!

Σωκράτης:

Για πού, βρε πατριώτη; Για τον πόλεμο συ;

Μήτρος:

Για ποιο πόλιμο, βρε Έλληνα, για το πανηγυρ’ πάου!

Ανέστης:

Ποιο πανηγύρι, βρε πατριώτη! Πόλεμο έχουμε!

Μήτρος:

Κι τι είνι ου πόλεμος, βρε πατριώτες, πανηγυρ’ είνι! Θα πάθν’ μεγάλ’ χασκαρίκα οι Ιταλοί. Θα τα’ χορέψουμι στου ταψί!

Να τα’ δώκω μια μι του τσαρούχι αυτνού του Μουσολίν’ … να τανοίξω του κιφαλ’.

Ιμένα που μι βλέπιτι είμι απόγονος τ’ καραϊσκάκη, ου Μήτρους απ’ τ’ Άγραφα … Δέκα Ιταλοί ντ’ κατσιά και δε μι φταν’!

Σωκράτης:

Μπράβο Μήτρο, θα δώσουμε και την ψυχή μας για τη Νίκη, για τη σωτηρία της Ελλάδας, δε θα την αφήσουμε να χαθεί.

Ανέστης:

Έλα τώρα, κάτσε εδώ να ξαποστάσεις λίγο ώσπου νάρθει το τρένο να φύγουμε.

Μήτρος:

Όχι … δε κάθουμι! Ιγά τώρα κάθουμι σ’ αναμένα κάρβουνα. Δε βλέπω την ώρα και τη στιγμή να πάου απάν στου μέτουπου να πολεμήσω. Που είν’ αυτουνού του διαουλεμένου το τρένου; Γιατί αργεί να φτασ’;

Μάνα:

(μπαίνει αναστατωμένη) Ανέστη, Ανέστη παιδάκι μου!

Ανέστης:

Τι είναι, βρε μάνα, γιατί ήρθες στο σταθμό; Σας αποχαιρέτησα στο σπίτι … γιατί έκανες τόσο δρόμο;

Μάνα:

Αχ παιδάκι μου, όλα τα πράγματά σου στα ετοίμασα και ξέχασα να σου δώσω το πιο απαραίτητο … Έτρεξα η καψερή να προλάβω κι ευτυχώς που σας πρόλαβα.

Ανέστης:

Τι ξέχασες, βρε μάνα;

Μάνα:

Να παιδάκι μου! Την εικονίτσα της Παναγίας να πάρεις μαζί σου … να σε φυλάει στις μάχες. Χωρίς τη βοήθειά της τίποτα δε θα κάνουμε, παιδάκι μου … Να προσεύχεστε στην Παναγία, να την έχετε κοντά σας, στο πλευρό σας!

Μήτρος:

Αμ’ καλά σι λέει βρε Ανέστ’! Ξέχασες να παρς μαζί σ’ του εικόνισμα; Που πας χωρίς τη βοήθεια του θεού; Κοίτα… ιγώ ιδώ στην καρδιά μ’ τουν έχω τον Αη-Γιώργη, τουν προστάτ’ του χουριούμ’!

Σωκράτης:

Ελάτε τώρα, αδέρφια, ακούγεται το τρένο, σε λίγο φτάνει! Ας πούμε ένα τραγούδι όλοι μαζί να ανέβει το ηθικό μας στα ύψη!

Όλοι:

(τραγουδούν)

5. Τραγούδι:      

ΚΟΡΟΪΔΟ  ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Τρα λα λα λα λα ...............

1. Με το χαμόγελο στα χείλη,

παν οι φαντάροι μας μπροστά,

και ‘γίναν οι Ιταλοί ρεζίλι,

γιατί η καρδιά τους δεν βαστά.

Κορόιδο Μουσολίνι, κανένας δεν θα μείνει,

κι’ εσύ κι’ η Ιταλία η πατρίδα σου η γελοία

τρέμετ’ όλοι το χακί.

Δεν έχεις διόλου μπέσα,

κι’ όταν θα μπούμε μέσα,

ακόμη και στη Ρώμη γαλανόλευκη

θα υψώσουμε σημαία  Ελληνική.

Τρα λα λα λα ........................

2. Βρέχει και κάτω από την τέντα,

δεν κάνουν βήμα μπρος τα εμπρός.

Και λένε στα ανακοινωθέντα,

φταίει ο κακός μας ο καιρός.

Κορόιδο Μουσολίνι..

Τρα λα λα λα ...............

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 4^Η: Η 28^Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Έχ’ η Ελλάδα μας πολλές ηρωικές σελίδες

που μας μιλούνε  για παλιούς και νέους Λεωνίδες.

Δε λογαριάζουν θάνατο, δε δείχνουνε δειλία,

οι Έλληνες δοξάζονται για την Ελευθερία.

Σαν τέτοια μέρα όρμησε από την  Αλβανία

να πάρει την πατρίδα μας η άνομη Ιταλία.

Οκτώ εκατομμύρια λόγχες του Μουσολίνι

μαζεύτηκαν στα σύνορα να δουν τι θ’ απογίνει.

Στις τρεις προς τα χαράματα κάποιος χτυπά με φόρα

την πόρτα του Πρωθυπουργού: - Ποιος να ’ν’ αυτή την ώρα!

- Εγώ ο πρέσβης Ιταλός, μήνυμα φέρνω τώρα…

- Περάστε, εξοχότατε… Τι; Τη χώρα;

Όχι, ποτέ, φύγ’ απ’ εδώ. Όχι, δε θα περάστε.

Δε μας φοβίζουν τ’ άρματα, ούτε τ’ αεροπλάνα,

θα πολεμήσουμε, τ’ ακούς; Όχι και πάλι όχι!

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 5^Η: ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

1. Φτωχή καρδιά μου, πώς βαστάς

μέσα σ’ αυτό το σπαραγμό

-και να κοιτάζω τα παιδιά

που βόσκουν στα σκουπίδια!

Τα προσωπάκια τους χλωμά,

κυνηγημένα απ’ το διωγμό,

το κρεβατάκι τους η γης

και τ’ άστρα κεραμίδια…

2. Κι ως πέφτει απάνω στις γυμνές

τις σάρκες κρύα η βροχή,

που από τρεις ώρες τα χτυπά

και τα ’χει σακατέψει,

σα σπουργιτάκια αράδιασαν

με παγωμένη την ψυχή

στον τοίχο τον αντικρινό

με δίχως νου και σκέψη.

3. Έλα, καρδιά μου, ζάρωσε

στον τοίχο εκεί στο σπαραγμό,

αφού δεν έχεις τίποτα

για τα παιδιά να κάνεις.

Κυνηγημένη είσαι και συ

μέσα στου πόνου το διωγμό

κι αγκάλιασέ τα τα φτωχά

μαζί τους να πεθάνεις

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 6Η: ΠΡΩΤΑ ΜΑΣ ΚΟΨΑΝ ΤΟ ΨΩΜΙ

1. Πρώτα μας κόψαν το ψωμί κι ύστερα το σχολείο,

σκληρός ήταν ο φασισμός εις το σαράντα δύο.

Όλα τα υποφέραμεν τα  βάσανά μας κείνα,

μα το σκολειό δεν κλείσαμε, μ’ όλη την άγρια πείνα.

2. Κι αφότου δεν ημπόρεσαν να κλείσουν τα σχολεία,

μας έδωσαν διαταγή ν’ αλλάξουμε θρησκεία.

Ήρθε και νέα διαταγή από το Μουσολίνι

γάδαρος, σκύλος κι όρνιθα και γάτα να μη μείνει.

3. Κι άμα δεν είχαν σκύλους πια, ετρώγαμεν τσουκνίδες,

μολόχα δεν αφήναμεν, ούτε και σκυλαρούδες.

Εγώ θυμούμαι να σας πω, μπροστά  εις την αυλή μου

δυο στρατιώτες Γερμανοί εσφάξαν το σκυλί μου.

Έπειτα βρέθημεν κι εμείς εις την απελπισία,

εφάγαμεν το γάδαρο κι ας ήταν αμαρτία.

4. Εις το σαράντα τέσσερα, το μήνα το Γενάρη,

λέγω σας δεν εφύτρωσε ούτε στη γη χορτάρι.

Κατόπιν σα δεν έφτασεν τροφή ως το Φλεβάρη,

πολλοί ζητούσαν ζωντανοί να μπούνε στο καμάρι.

5. Από την πείνα ούτε ο παπάς μπόρεσε να τους θάψει

και ο καθένας έπιανε το λάκκο του να σκάψει.

6. Μουσική Λυπητερή:

ΚΕΙΜΕΝΟ:ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Ήσουν ένα μικρό πεινασμένο τσοπανόπουλο.

Βοσκούσες τα πρόβατά σου στα χειμαδιά της Λευκάδας

εκείνο τον παγερό χειμώνα του ’42.

Χουχούλιαζες τα ξυλιασμένα χέρια σου

κάτω από μια ξεσκισμένη κάπα.

Τον είδες τον αντάρτη που κρύφτηκε

στο πιο πυκνό μέρος του λόγκου.

Κι  όταν σε λίγο πλάκωσαν οι καραμπινιέροι:

-Δεν ξέρω, έλεγες, δεν ξέρω πού κρύφτηκε ο αντάρτης.

Κι όσο αγρίευαν, τόσο…

-Δεν ξέρω, δεν ξέρω, έλεγες.

Σε χτύπησαν άσπλαχνα,

σε κλότσησαν, σε πέταξαν μέσα στη λάσπη.

Κι όσο έλεγες: «Δεν ξέρω», τόσο περισσότερο σ’ έδερναν.

Τα μάτια  σου είχαν θολώσει,

τα χείλια σου τρέμανε, τα αίματα τρέχανε στο πρόσωπό σου.

Μάζεψες όσες δυνάμεις σ’ απόμειναν:

-Ξέρω, ξέρω, είπες, ξέρω πού κρύβεται,

μα δε σας λέω. Είμαι Έλληνας…

Σε μάζεψαν οι δικοί σου την άλλη μέρα

μισοπεθαμένο κι αναίσθητο.

Σου λείπει βέβαια το ένα μάτι, μα …είσαι

ΕΛΛΗΝΑΣ!

“ΟΙ ΠΙΤΣΙΡΙΚΟΙ “ ΣΚΕΤΣ 2

7. Μουσική:  

ΒΑΖΕΙ  Ο ΝΤΟΥΤΣΕ  ΤΗ  ΣΤΟΛΗ  ΤΟΥ

1. Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του και την σκούφια την ψηλή του, μ’ όλα τα φτερά.

Και μια νύχτα με φεγγάρι την Ελλάδα πάει να πάρει,

βρε τον φουκαρά.

Ωχ! Τον τσολιά μας το λεβέντη βρίσκει στα βουνά,

και ταράζει τον αφέντη τον μακαρονά.

Αχ Τσιάνο, θα τρελαθώ, Τσιάνο,

με τους τσολιάδες ποιος μου είπε να τα βάνω.

2. Ξεκινάει την άλλη μέρα μα και πάλι ακούει «ΑΕΡΑ»

από τον τσολιά.

Δρόμο παίρνει και δρομάκι και πηδάει το ποταμάκι,

ξέρει την δουλειά.

Ωχ! Τρώει τις σφαίρες σα χαλάζι από τον τσολιά

κι’ όλο στρατηγούς αλλάζει για να βρει δουλειά.

Αχ, Τσιάνο, θα τρελαθώ, Τσιάνο,

και στείλε γρήγορα τα μαύρα μου να βάνω.

3.   Στέλνει ο νέος Ναπολέων μεραρχίες πειναλέων

στο βουνό ψηλά

για να βρουν τον διάβολο τους κι’ ο στρατός μας αιχμαλώτους τσούρμο κουβαλά.

Ωχ, και οι Κένταυροι οι καημένοι βρε τι τρομερό,

νηστικοί, ξελιγωμένοι πέφτουν στο νερό.

Αχ Κράτσι, να μην σε δω Κράτσι,

γιατί σε κάρβουνα αναμμένα έχω κάτσει.

4.Τρέχουν σαν τρελοί στους βράχους κι’ από μας κι απ’ τους συμμάχους τρώνε την κλωτσιά.

Και χωρίς πολλές κουβέντες μπήκαν ΄Ελληνες λεβέντες ,

μέσ’ την Κορυτσά.

Ωχ! Μέσα στ’ Αργυρόκαστρο εμπήκε το χακί,

και σημαία κυματίζει τώρα Ελληνική.

Αχ Τσιάνο, θα σκοτωθώ Τσιάνο,

γιατί σε λίγο  και τα Τίρανα τα χάνω.

Και ‘παθαν οι καημένοι μεγάλη συμφορά,

κι’ η Ρώμη περιμένει κι’ εκείνη τη σειρά.

Πιτσιρίκος 1:   

Άστε τα τραγούδια ρε παιδιά και ελάτε εδώ. Οι Γερμαναράδες σε λίγο θα περάσουν και θα είναι φορτωμένοι τρόφιμα.

Πιτσιρίκος 2:

Κάτι πρέπει να σκεφτούμε να τους πάρουμε λίγα απ’ αυτά που μας κλέβουν κάθε μέρα.

Πιτσιρίκος 3:

Ναι ναι, μη φοβάστε τους Γερμαναράδες, εμείς είμαστε μικροί αλλά πονηροί. Και στο κάτω κάτω, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Μας τα κλέβουνε αυτοί, τα παίρνουμε πίσω εμείς.

Πιτσιρίκος 4:

             Εμπρός λοιπόν Ελληνάκια, το παλιό κόλπο πάντα πετυχαίνει.

Το κόλπο με το τσιγάρο.

(Μπαίνει στη σκηνή ένας Γερμανός στρατιώτης βηματίζοντας στρατιωτικά)

Γερμανός στρατ.:

Χάι Χίτλερ! Χάι Χίτλερ! Γκερμανία κατακτήσει όλο τον κόσμο, γίνουν όλοι σκλάβοι δικοί μας. Εγώ εντώ κέρβερος! Φυλάω ψωμί, φάνε Γερμανοί στρατιώτες. Αλίμονο σε Έλληνος που θέλει κλέψει ψωμί. Χάι Χίτλερ! Χάι Χίτλερ!

(Εμφανίζεται ένας Έλληνας πιτσιρίκος. Μπαίνει στη σκηνή περπατώντας μάγκικα κρατώντας ένα τσιγάρο και πλησιάζει το Γερμανό στρατιώτη)

Γερμανός στρατ.:

Ε, ψιτ, τι κάνει εδώ Έλληνος πιτσιρίκος; Τι θέλει τέτοια ώρα έξω; Νύχτα, κρύο … ξεπαγιάσεις.

Πιτσιρίκος 1:   

Καμαράτ, θέλω ανάψει τσιγαρέτ από φακό σου. Τσιγαρέτ θέλω  ανάψει.

Γερμανός στρατ.:

Τσιγαρέτ ανάψεις από φακό μου; Χαχαχά!

Πιτσιρίκος 2:

Για, βρε Γερμαναρά, ανάψω τσιγαρέτ από φακό σου. Εμείς στην Ελλάδα ξέρουμε πολλά κόλπα και το τσιγαρέτ ανάβουμε από ηλεκτρικό φακό.

Γερμανός στρατ.:

Χαχαχα! Τι κουτός Έλληνος πιτσιρίκος! Ανάψει τσιγαρέτ από φακό μου! Χαχαχα!

Πιτσιρίκος 3:    Εγώ καταφέρει ανάψει τσιγαρέτ και μη χασκογελάς, βρε Γερμαναρά.

Γερμανός στρατ.:

Ανάψει;

Πιτσιρίκος 4:

Ανάψει, καμαράτ.

Γερμανός στρατ.:

Νιξ ανάψει.

Πιτσιρίκος 1:

Για, για … εγώ ανάψει. Βάζουμε στοίχημα;

Γερμανός στρατ.:

Στοίκημα; Τι στοίκημα;

Πιτσιρίκος 2:

Το λοιπόν άκου να δεις μάγκα. Αν εγώ νιξ ανάψει τσιγαρέτ από φακό σου, εσύ εμένα «κλαπ!» καρπαζιά. Αν εγώ ανάψει από φακό σου, εγώ εσένα «κλαπ!» καρπαζιά.

Γερμανός στρατ.:

Ντεν καταλαβαίνει.

Πιτσιρίκος 3:

Ντεν καταλαβαίνει; Είσαι μάπας!

Γερμανός στρατ.: Έλα, άντε, ανάψει τσιγαρέτ από αναπτήρα μου.

(Πλησιάζει ο πιτσιρίκος και σβήνει δύο φορές τον αναπτήρα του Γερμανού)

Γερμανός στρατ.:

Χαχαχα! Χοχοχο! Παιχνιδιάρης που είναι πιτσιρίκοι στο Ελλάντα. Χοχοχο! Εντάξει; Άναψες τσιγαρέτ;

Πιτσιρίκος 4:

Εντάξει, βρε χιτλερία. Άντε γεια σου τώρα γερμανικό κουτορνίθι!

Γερμανός στρατ.:

Αφίντερζεν. Χαχαχα! … Βλάκας Έλληνος πιτσιρίκος…

(Γυρίζει ο Γερμανός και βλέπει ότι του έχουν κλέψει τα ψωμιά που φύλαγε και αρχίζει να ουρλιάζει από το θυμό του)

Αχ, παλιοέλληνος, ντιάβολο πίκουλο … Άχτεν μούχτεν … Τι φάνε τώρα Γερμανοί στρατιώτες; … Αχ, πιάσει σκοτώσει … Αχ, ντιάβολο πιτσιρίκο πιάσει σκοτώσει.

Σκηνικές παρατηρήσεις

Ο Γερμανός στρατιώτης κρατά ένα ηλεκτρικό φακό. Πίσω του, μόλις βγει στη σκηνή, βάζουμε ένα μεγάλο καλάθι γεμάτο ψωμιά. Την ώρα που συζητούν ο πιτσιρίκος και ο Γερμανός δύο άλλοι πιτσιρίκοι κλέβουν το ψωμί και το καλάθι).

9. Μουσική: 

ΕΛΕΓΕΙΟ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΕΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗ 

Πάνω στο χώμα το δικό σου

λέμε τα’ όνομά μας.

Πάνω στο χώμα το δικό σου

σχεδιάζουμε τους κήπους και τις πολιτείες μας.

Πάνω στο χώμα το δικό σου Είμαστε.

Έχουμε πατρίδα.

Έχω κρατήσει μέσα μου την τουφεκιά σου.

Γυρίζει μέσα μου ο φαρμακερός ήχος του πολυβόλου.

Θυμάμαι την καρδιά σου που άνοιξε

κι έρχονται στο μυαλό μου

κάτι εκατόφυλλα τριαντάφυλλα

που μοιάζουνε σαν ομιλία του απείρου

προς τον άνθρωπο.

Έτσι μας μίλησε η καρδιά σου.

Κι είδαμε πως ο κόσμος είναι μεγαλύτερος

κι έγινε μεγαλύτερος για να χωρά η αγάπη.

Το πρώτο σου παιχνίδι Εσύ.

Το πρώτο σου αλογάκι Εσύ.

Έπαιξες τη φωτιά. Έπαιξες το Χριστό.

Έπαιξες τον Α-Γιώργη και το Διγενή.

Έπαιξες τους δείχτες του ρολογιού

που κατεβαίνουν απ’ τα μεσάνυχτα.

10.                     Μουσική: 

Ο ΝΑΠΟΛΙΤΑΝΟΣ 

1.             Μελαχρινέ Ναπολιτάνο,

ο πόλεμος είναι φρικτός,

Εσύ μαχαίρωσες τον Πάνο,

μετά σε σκότωσε κι αυτός.

  

Τώρα κοιμάστε αγκαλιασμένοι

όπως το θέλησε ο Θεός,

νάν’ οι λαοί αδελφωμένοι,

μαύροι λευκοί ένας λαός.

2.             Εσύ στη Νάπολη Μπαρμπέρης

κι αυτός ψαράς στο Αιτωλικό

να μάθεις δεν θα καταφέρεις

πως φτάσαμε στο φονικό.

  

Τώρα κοιμάστε αγκαλιασμένοι

όπως το θέλησε ο Θεός,

νάν’ οι λαοί αδελφωμένοι,

μαύροι λευκοί ένας λαός.

«ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ» ΣΚΕΤΣ 3

 (Οι στρατιώτες μπαίνουν στη σκηνή τρέχοντας κι αλαφιασμένοι. Ταυτόχρονα ακούγονται κανονιές και πυροβολισμοί).

Λοχίας:

Ουφ! Δεν έχει σταματημό το κανονίδι. Αλλά που θα πάει θα τους φάμε τους κοκορόφτερους τους Ιταλούς. Καθίστε βρε να πάρουμε μια ανάσα.

Δεκανέας:   

Έχουμε τους Ιταλούς, έχουμε και τον παλιόκαιρο. Χειμώνας κι αυτός! Θαρρείς και μας το φύλαγε!

Αλέξης:     

Ακόμα και οι λύκοι λούφαξαν από το φόβο τους και μείναμε εμείς οι άνθρωποι, τα άγρια θηρία, να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον.

Δημητρός:   

Δύσκολα τα πράγματα λοχία! Δε βλέπεις πέρα από τη μύτη σου. Να δούμε πώς θα τα καταφέρουμε με τέτοιο παλιόκαιρο…

Λοχίας:

Δύσκολα τα πράγματα Δημητρό … δύσκολες και οι στιγμές που περνά η πατρίδα. Γι αυτό κι εμείς πρέπει να αντέξουμε. Να τους συντρίψουμε τους μακαρονάδες!

Δεκανέας:   

Μόνο εμείς περνάμε δύσκολα; Όλη η Ελλάδα υποφέρει μαζί μας.

Λοχίας: 

Όλοι υποφέρουμε… όμως είμαστε έτοιμοι να πέσουμε για την πατρίδα … κι αυτό γιατί μας πνίγει το άδικο που μας έκανε ο Ιταλός. Αυτό το άδικο μας κάνει λιοντάρια έτοιμα να κατασπαράξουμε τους Ιταλιάνους.

Όλοι:    (Τραγουδούν).

11.                    ΤΡΑΓΟΥΔΙ:  

Κορόιδο Μουσολίνι κανένας δε θα μείνει …

Φώτης:  

Δύναμη που την έχουμε! Πολεμάμε και τραγουδάμε! Τρώμε στραγάλια και σταφίδες και τους νικάμε. Πολεμάει η ελληνική ψυχή! Πήραμε την Κορυτσά … αύριο μεθαύριο παίρνουμε και το Αργυρόκαστρο.

Δημητρός:

Λοχία! Πονάει η καρδιά μου … Όχι για τα βόλια … για τους δικούς μου πονάει, τη μάνα και την αδερφή μου … Που ‘ντο μωρέ το ταχυδρομείο;

Αλέξης:

Πόση ανάγκη έχουμε από ένα γράμμα … να γλυκάνει λίγο η καρδιά μας.

Δεκανέας:

Στην πρώτη γραμμή του πολέμου βρισκόμαστε, αδέρφια! Για να φτάσουν εδώ γράμματα, περνάνε από ένα σωρό μάχες…

Φώτης:

Δεν έχουμε και λίγη κουραμάνα, πανάθεμά μας, να λαδώσουμε λίγο τ’ αντεράκι μας. Τα πόδια μας μελανιάζουνε στα τρύπια μας άρβυλα και σεις ονειρεύεστε γράμματα και γραφές, μωρέ;

Αλέξης:

Α ρε και να ‘χαμε ένα πιάτο φασολάδα, αχνιστή, λίγες ελιές κι ένα κρεμμυδάκι τσακισμένο στο γόνατο!

Δημητρός:

Σταματήστε γιατί με ξελιγώσατε. Θα μου ‘ρθει ζαλάδα μ’ αυτά που ακούω.

Λοχίας:

Δε μας λυγίζει ούτε πείνα ούτε χιόνια. Για τη νίκη της πατρίδας όλα πρέπει να τα υπομείνουμε, ν’ αντέξουμε.

Δεκανέας:

Χθες, για μια στιγμή ξεμοναχιάστηκα και ξαφνικά ακούω: Ε, σολντάτο γκρέκο! Ψηλά τα χέρια. Γυρίζω και βλέπω κάτι αμούστακα παιδιά … βουτυρόπαιδα. Δύσκολα, Τάσο μου, την έχει λέω μέσα μου.

Δημητρός:

Και μετά, ρε Τάσο, τι έγινε; Πως τους ξέφυγες;

Δεκανέας:

Α εύκολο… Βάζω μπροστά την πιο δυνατή φωνή μου: Α-έ-ρ-α, Α-έ-ρ-α και το ‘βαλαν στα πόδια σα λαγοί. Δυο τρεις παραδόθηκαν αμέσως και κλαψουρίζοντας λέγανε: Μπόνο Γκρέκο, μπόνο Γκρέκο …

Αλέξης:

Κοίτα βρε το χιόνι, έχει φτάσει ως τη μέση μας. Δε φτάνει η πείνα και η ψείρα που μας έχει ανέβει ως το λαιμό έχουμε και το χιόνι. Κοίταξέ το … δε σταματάει το άτιμο.

Λοχίας:

Να βρε, μόλις προχτές πήρα γράμμα από τους δικούς μου. Να το διαβάσω δυνατά κι έτσι να νομίσουμε ότι όλοι πήραμε γράμμα.

Όλοι:

Να μας ζήσεις λοχία αθάνατε!

Λοχίας:

(Βγάζει το γράμμα και διαβάζει)

Αγαπημένο μας παιδί σε φιλούμε σταυρωτά. Είμαστε περήφανοι για τα κατορθώματά σας. Μακάρι παλικάρι μας να βαστάγανε τα κότσια μας. Θα ‘ρχόμασταν και μεις κοντά σας να σας βοηθήσουμε. Κουράγιο γιέ μου. Κουράγιο παλικάρια όλων των μανάδων. Φιλιά στους λεβέντες που πολεμούν μαζί σου.

Προσευχόμαστε στην Παναγία να σε προστατεύσει. Ευχόμαστε να τελειώσει ο πόλεμος και να ανταμώσουμε γρήγορα. Με τη νίκη!

Σε φιλούμε γλυκά, οι γονείς σου.

Αγγελιοφόρος:

Παιδιά, παιδιά! Σας φέρνω νέα …

Όλοι:

Τι είναι; Τι νέα μας φέρνεις;

Αγγελιοφόρος:

Οι τσολιάδες μας όρμησαν πριν από λίγο στην πίσω ρεματιά και έπιασαν καμιά κατοσταριά Ιταλούς. Τους τσακίσαμε! Ο Ελληνικός στρατός μπήκε στο Αργυρόκαστρο, το πήραμε το Αργυρόκαστρο!

12.                    Μουσική:   

ΠΗΡΑΜΕ Τ’ ΑΡΓΥΡΟΚΑΣΤΡΟ 

1. Ποτάμι τρέχει ο λαός, στους στολισμένους δρόμους

Στα μάτια του οργή και φως, ανάπηροι στους ώμους.

Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο και πάμε, και πάμε και πάμε παραπέρα.

Τύρρανοι δε γλυτώνετε, αέρα, αέρα, αέρα.

2.Η μάνα κλαίει στη γωνιά  κι η κόρη στο μπαλκόνι.

Το δίκιο για τη Λευτεριά,, σαν πέλαγο φουσκώνει.

(ακούγονται δυο πυροβολισμοί και ο αγγελιοφόρος πέφτει χτυπημένος και στα δυο του τα πόδια.)

Ωχ! μάνα μου, με χτυπήσανε πισώπλατα οι άτιμοι οι Ιταλοί. Πώς θα πολεμήσω μωρέ με λαβωμένα πόδια, πώς θα τρέξω να ελευθερώσω τη σκλαβωμένη Ήπειρο!

Λοχίας:

Ελάτε παιδιά γρήγορα να τον βοηθήσουμε. Άλκη, Άλκη έλα βρε, αύριο θα ’μαστε όλοι στο Αργυρόκαστρο.

Αγγελιοφόρος:

Παιδιά, … με χτύπησαν  οι άτιμοι οι Ιταλοί. Βάλτε τε σε μια γωνιά κι’ εσείς μη χασομεράτε παλικάρια μου. Άστε με εμένα. Τα παλικάρια δεν φοβούνται. Μόνο που δεν θα ‘μαι εκεί να πανηγυρίσω την απελευθέρωση. Δώστε μου το ντουφέκι μου, αφήστε μου κάμποσες σφαίρες και άντε στο καλό. Καλή Λευτεριά.

Ζήτω η πατρίδα μας.

Ζήτω η Ελλάδα μας. 

Λοχίας:

(βγαίνει μπροστά και απαγγέλλει)

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 7: ΟΜΠΡΟΣ!..

1. Ομπρός! Με ορθή, μεσούρανη

της λευτεριάς τη δάδα

ανοίγεις δρόμο Ελλάδα,

στον Άνθρωπο, -ομπρός.

2. Ορμάνε πρώτοι οι Έλληνες

κι όλοι οι λαοί σιμά Σου

- μεγάλο τ' όνομά σου -

βροντοφωνάν "Ομπρός!"

3. Ομπρός να γίνουμε ο τρανός

στρατός που θα νικήσει

σ' Ανατολή και Δύση,

το μαύρο φίδι· ομπρός,

4. Ομπρός κι Ελλάδα σκώθηκε

και διασκορπάει τα σκότη...

Ανάστα η Ανθρωπότη

κι ακλούθα την. Ομπρός!

  

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ 8: ΑΘΑΝΑΤΗ ΨΥΧΗ

Τρεμπεσίνα Κορυτσά και Τεπελένι,

Αργυρόκαστρο, Τομόρι και Ιβάν,

τό 'παν όλα πως το δίκιο δεν πεθαίνει

πως την Πίνδο οι εχθροί δεν την περνάν.

Η Ελλάδα μ' ορθωμένο το κεφάλι,

με τραγούδια όπως πάντα γιορτερά,

για μια νίκη εξεκίνησε και πάλι

μ' απλωμένα των γιγάντων τα φτερά.

Και στο μίσος και στη βία καταλύτρα,

το σημάδι της αιώνιας αυγής,

της αγάπης, της αλήθειας, οδηγήτρα

και το σύμβολο της Λεύτερης της γης.

Ματωμένα στις ραχούλες μονοπάτια,

κάθε βράχος, κάθε χώμα που πατάς

και καλύβες των ανθρώπων και παλάτια

είχαν γράψει ένα "ταν ή επί τας"

Κι είπε ΟΧΙ ο Λαός στην καταιγίδα

κι είχε μάθει να γκρεμίζει την σκλαβιά,

αλυσόδετη δεν τού 'μοιασε πατρίδα

η ζωή του ήταν μόνο λευτεριά.

Είπε ΟΧΙ κι αντιλάλησεν ως πέρα

ένας ύμνος μια μεγάλη προσευχή.

Κι είπε ΟΧΙ και το ΟΧΙ στον αγέρα

η αθάνατη εγίνηκε ψυχή.

13.                 Μουσική: Τραγούδι:

ΤΡΑΓΟΥΔΙ: Ο ΛΑΟΣ

Τούτος ο λαός, αφέντη μου, δεν ξέρει πολλά λόγια,

σωπαίνει, ακούει, κι όσα του λες τα δένει κομπολόγια.

Και κάποιο βράδυ –πες σαν χτες- υψώνει το κεφάλι

κι αστράφτουνε τα μάτια του κι αστράφτει ο νους του πάλι.

Κι όπως περνάν κι όπως  βροντάν, μαδάει ο αγέρας ρόδα

κι  από τη λάσπη ξεκολλά της Ιστορίας η ρόδα.

Και  τούτο το περήφανο, τ’ άμετρο ψυχομέτρι,

μόνο σημαία το φως κρατεί, μόνο σπαθί το αλέτρι.

Κι από τους τάφους ξεκινάν όλοι οι νεκροί του Αγώνα

και μπαίνουν πάλι στη σειρά με σιδερένιο γόνα.

Και φέγγουνε τα μάτια τους σ’ όλο το  μέγα βάθος

σάμπως Ανάστασης κεριά μετά από τ’ Άγιο Πάθος.

Να τος, περνάει ο αδούλωτος στρατός της δικαιοσύνης

και πάει να σπείρει όλη τη γης με στάρι και άστρα ειρήνης.

Κι ως πάνω τους η Λευτεριά πάλλοντας ανατέλλει,

φουσκώνει η άκρατη καρδιά του ανθρώπου σαν καρβέλι.

ΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΣΑΡΑΝΤΑ «ΣΚΕΤΣ 4»

ΕΛΛΑΔΑ:

28^η ΟΚΤΩΒΡΪΟΥ 1940. Ημέρα νίκης και δόξας. Τη μέρα αυτή δείξαμε στην ανθρωπότητα ότι οι εχθροί δεν ήταν ανίκητοι. Δώσαμε θάρρος κι’ ελπίδα σους σκλαβωμένους. Σώσαμε τον πολιτισμό. Χαρίσαμε στους ελεύθερους λαούς τη νίκη.

ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ:

Σαν μας κάλεσε η πατρίδα

Στα όπλα εκείνη τη φορά

Πήγαμε’ αμέσως στο στρατό

Είχαμε στα πόδια μας φτερά.

Στα χέρια το ντουφέκι με τη λόγχη

Και σκορπίσαμε τον τρόμο στον εχθρό

Φωνάζοντας Α.Ε.Ρ.Α. και ποθώντας Λευτεριά.

ΕΛΛΑΔΑ:

Μπράβο ατρόμητοι τσολιάδες.

Ελάτε εσείς καλά μου φανταράκια.

ΦΑΝΤΑΡΟΣ Α:

Με τη πίστη στο Θεό μας

Και το Ελληνικό το θάρρος

έγινα για την Πατρίδα

Ο αθάνατος φαντάρος

ΦΑΝΤΑΡΟΣ Β:

Και στη Βόρεια Ήπειρο μας

Τα παιδιά μας τα γενναία

Στήσαμε τη δοξασμένη

Της Ελλάδος μας σημαία.

ΕΛΛΑΔΑ:

Μπράβο σας και σας λεβέντες. Δόξες, δάφνες σας αξίζουν.

Ελάτε αθάνατα ναυτάκια.

ΝΑΥΤΕΣ:

Σαν μας πνίξανε την Έλλη μας στη Τήνο,

Το δοξασμένο το καράβι μας εκείνο,

Ορκίστηκα πως πριν περάσουν λίγοι μόνο μήνες

Θα ‘κανα εγώ στο ναυτικό καινούριες Σαλαμίνες.

Και με της Παναγιάς μας τη βοήθεια και τη χάρη

Ζωντανέψαμε ξανά τον μπουρλοτιέρη τον Κανάρη.

ΕΛΛΑΔΑ:

Μπράβο ναυτάκια τιμημένα. Ελάτε κι εσείς καλοί μου αεροπόροι.

ΑΕΡΟΠΟΡΟΙ:

Ήμασταν κι εμείς παρόντες όπως πάντα,

Μες το μεγάλο πανηγύρι του Σαράντα.

Τον εχθρό, που έφευγε, από ψηλά κοιτούσαμε

Και με τις βόμβες μας τον γλυκοχαιρετούσαμε.

Δεν σταματούσαμε. Και με ήλιο και με τ’ άστρα

Γκρεμίζαμε του εχθρού τ’ ατσάλινα τα κάστρα.

ΕΛΛΑΔΑ:

Μπράβο σταυραετοί μου δοξασμένοι.

Ελάτε κι εσείς μικρές μου νοσοκόμες.

ΝΟΣΟΚΟΜΕΣ:

Μαζί με τον τσολιά και τους φαντάρους

Βρεθήκαμε πρώτες στου πολέμου τη φωτιά.

Ποτέ μας δεν λογαριάσαμε το χάρο

Για την Πατρίδα την Ελλάδα τη γλυκειά.

Πόσες φορές στου πόνου το κρεβάτι

Σαν μάνες κι αδελφές πονετικές,

Πόσες νύχτες δεν κλείσαμε ούτε μάτι

Σε κάποιο χειρουργείο οι φτωχιές.

ΕΛΛΑΔΑ:

Μπράβο νοσοκόμες τιμημένες. Ελάτε κι εσείς καλές μου Ελληνίδες.

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ:

Και ‘μεις στο πανηγύρι του Σαράντα

Δουλέψαμε, δεν μείναμε στην πάντα.

Κουβαλάγαμε στην πλάτη ταχτικά

Εκεί στην Πίνδο, πυρομαχικά.

Δουλέψαμε νύχτα και μέρα δίχως δισταγμό

Και πήραμε ντουφέκι για να φάμε τον εχθρό.

Κι όταν λευτερώθηκε η πατρίδα η γλυκειά

Χορέψαμε το χορό της νίκης με χαρά.

ΕΛΛΑΔΑ:

Μπράβο σε όλους σας παιδιά μου τιμημένα.

ΣΕ Σας αξίζει η δόξα και η τιμή.

Σε σας, που αψηφώντας του εχθρού μας τη φοβέρα

Βρεθήκατε στην πρώτη του πολέμου τη γραμμή.

Μουσική: ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ:

14.                 Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ 

Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει

Δεν την σκιάζει φοβέρα καμμιά,

Μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει

Και ξανά προς την δόξα τραβά,

(Με βήμα και με τραγούδι χαιρετούν όλοι στρατιωτικά και φεύγουν)

«Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΗΡΩΑ» ΣΚΕΤΣ 5ο

ΠΑΙΔΙ:

Μανούλα, τον πατέρα μου με μάτια δακρυσμένα

Ως πότε θα προσμένουμε να ‘ρθει από τα ξένα;

Δεν με πονεί; Μας ξέχασε; Γιατί δεν στέλλει γράμμα;

Και να πονούμε άφησε σένα και μέν’ αντάμα;

ΜΑΝΑ:

Είναι μακριά παιδάκι μου, πήγε μακριά πολύ,

Ούτε να γράψει πια μπορεί, ούτε ξανά να ‘ρθεί.

ΠΑΙΔΙ:

Πιο πέρα απ’ την Αμερική είναι, γλυκιά μανούλα;

Πέρ’ απ’ το θείο Δημητρό, από τη θεία Κούλα;

Που στέλλουν πάντα γράμματα και δέματα μεγάλα

Γεμάτα ρούχα και γλυκά παπούτσια και τόσα άλλα;

ΜΑΝΑ:

Ο θείος και η θεία σου, θα ‘ρθουν κάποια στιγμή

Αλλά ο πατερούλης σου, ποτέ πια δε θα ‘ρθει.

ΠΑΙΔΙ:

Το λες αλήθεια μάνα μου; Μάνα, γιατί δακρύζεις;

Γιατί, και ένα την καρδιά μάνα μου τη ραγίζεις;

Ν α το πιστέψω πως ποτέ δε θάρθει εκείνη η μέρα

Να αγκαλιάσω , να χαρώ και ΄γω πια τον πατέρα;

ΜΑΝΑ:

Κει πούναι ο πατέρας σου μονάκριβο παιδί

Είν’ όσοι δεν γυρίζουνε στη γη. Κι είναι πολλοί.

ΠΑΙΔΙ:

Πες μου μανούλα μου γλυκιά, πού είν’ αυτός ο τόπος;

Γιατί να φύγουν από ‘κει πια δεν υπάρχει τρόπος;

ΜΑΝΑ:

Είναι μαυρίλα και καημός! Είναι πυκνό σκοτάδι.

ΠΑΙΔΙ:

Μανούλα, ο πατέρας μου κατέβηκε στον Άδη;

ΜΑΝΑ:

Ησύχασε αγόρι μου, δεν πέθανε όπως οι άλλοι.

ΠΑΙΔΙ:

Εξήγησε μου, διώξε μου τη λύπη τη μεγάλη.

ΜΑΝΑ:

Πολέμησε σαν ήρωας εκεί στην Τρεμπεσίνα.

ΠΑΙΔΙ:

Στην Αλβανία έπεσε; Από τα χρόνια εκείνα;

ΜΑΝΑ:

Για μια άλλη μάνα, πιο τρανή.

ΠΑΙΔΙ:

Ποια μάνα;

ΜΑΝΑ:

Την πατρίδα!

Γι’ αυτή το αίμα έχυσε ως την στερνή ρανίδα.

Τη λεν Ελλάδα. Σαν κι αυτόν κι εσύ να την τιμήσεις

Νάναι μεγάλη και τρανή, πάντοτε να φροντίσεις.

ΠΑΙΔΙ:

Όρκο σου δίνω μάνα μου, σ’ αυτή την άγια μέρα

Τον ένδοξο που έμαθα θάνατο του πατέρα,

Πως το παράδειγμα κεινού πιστά θ’ ακολουθήσω

Και τη μεγάλη μάνα μου πιστά θα υπηρετήσω.

Δ. ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αγαπητοί συμμαθητές, συμμαθήτριες,

Εμείς οι μαθητές, οφείλουμε να μελετούμε πάντα την ιστορία της πατρίδας μας, για να μαθαίνουμε τα μεγαλουργήματα του Ελληνισμού, κάθε φορά που οι Έλληνες είναι ενωμένοι και στην ειρήνη και στον πόλεμο.

Ας προσπαθήσουμε να γίνουμε άξιοι των μαχητών του’40.

Να κάνουμε το παρελθόν της φυλής μας, παρόν και μέλλον και να στήσουμε μέσα στην καρδιά μας την Ελλάδα.

«Κι αν είν’ η Ελλάδα τόση δα,

στο χάρτη μια κουκκίδα,

είναι η ωραιότερη

στον κόσμο αυτό πατρίδα.

Πάνω σ’ αυτήν το δάχτυλο

όλοι οι λαοί ακουμπούνε

και τους παλμούς της λευτεριάς

ακούνε  να χτυπούνε.»

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.com/2014/10/28_14.html#ixzz3oN6YTea7